Bolwerken
De stad Utrecht was vroeger omgeven door bolwerken. Eerder gaf Bert Poortman een lezing over de bolwerken. We zijn nu in het archief gedoken en hebben een aantal afbeeldingen van de bolwerken in de header van onze site opgenomen. Hier een korte opsomming van wat er te zien is.
We gaan vanaf de Weerdpoort in het noorden met de klok mee, langs de stadsbuitengracht.
Weerdpoort met basculebrug links en Zandbrug in het midden. Gevels van de huizen aan de Oudegracht (1770-1790). Toegeschreven aan W.H. van de Wal.
Gezicht vanaf Singel over de stadsbuitengracht vanuit het noordoosten. Linksvoor toren De Vos, er achter muur met monding Plompetorengracht met op achtergrond toren De Beer kort voor de sloop (1820-1830). Cornelis van Hardenbergh.
Gezicht over de stadsbuitengracht op de gedeeltelijk afgegraven stadswal te Utrecht met de waltorens de Beer (rechts) en de Vos met de uitmonding van de Plompetorengracht, uit het westen (1825-1830). Cornelis van Hardenberg.
Gezicht van een geïdealiseerde stadsbuitengracht vanaf de singel op de stadswal van Utrecht uit het oosten met de waltorens de Vos (met spitse kap), de Beer en de Leeuw (beide zonder kap), linksachter de Plompetoren en op de achtergrond rechts het Begijnebolwerk en de toren van de Jacobikerk (1670-1690). Anoniem.
Gezicht over de stadsbuitengracht te Utrecht op de stadswal met de Wittevrouwenpoort en -brug, uit het noorden, met links het wed vanuit de Wittevrouwensingel en rechts de toren de Hond (1736). J. de Beijer.
Gezicht uit het noorden op de stadsbuitengracht te Utrecht met rechts de Wittevrouwenpoort, bestaande uit een voorpoort met twee boogopeningen met ophaalbrug naar de hoofdpoort in de stadsmuur (1610-1620). Anoniem.
Gezicht vanaf de singel over de stadsbuitengracht op de stadswal te Utrecht uit het zuiden, met links de Maliepoort en -brug, in het midden het bolwerk Lepelenburg en rechts de brug tussen Lepelenburg en de singel (1770-1776). D. Verrijk.
Gezicht over de stadsbuitengracht op de stadswal te Utrecht uit het oosten, met links de singel met de uitmonding van de Minstroom, rechts het bastion Zonnenburg, in het midden de toren op het Servaashek en de zuidelijke toren van de Nicolaikerk en links daarvan een langgerekt gedeelte van de stadswal met Manenburg op de achtergrond (1755-1765). D. Verrijk.
Gezicht over de stadsbuitengracht op de stadswal te Utrecht uit het zuidoosten, met links het bastion Zonnenburg, rechts de Maliesingel en op de achtergrond het nog jonge plantsoen op de plaats van de afgebroken stadsmuur (1832). J. Apeldoorn.
Gezicht uit het oosten op het bastion Manenburg te Utrecht met de loods boven de geschutskelders, tijdens het afgraven van de wal en afbreken van de stadsmuur (1837). N. van der Monde.
Gezicht vanaf de wal aan de binnenzijde van de stadsmuur van Utrecht op de Tolsteegbrug met het accijnshuisje en het hek van de Tolsteegpoort; rechts op de voorgrond een gedeelte van het waakhuisje ten zuiden van de hoofdpoort van de Tolsteegpoort, in het midden de Vaartsche Rijn met nauwelijks te onderscheiden, de Lage Brug, de voorloper van de Vaartscherijnbrug, en meer naar achteren de Hoge Brug; rechts de huizen aan de Westerkade (1650-1680). H. Saftleven.
Gezicht op de zuidzijde van de stad Utrecht uit het zuidoosten, met de beide Tolsteegpoorten voor de verbouwing tot één poort, met links op de achtergrond de Bijlhouwerstoren. Nagetekend naar anonieme tekening van de situatie van voor 1559. C. W. Wagenaar.
Gezicht op het zuidwestelijke gedeelte van de stadsmuur te Utrecht met links de zogenoemde 'toren bij de Zilverstraat' en schuin daarachter de Bijlhouwerstoren (1645). H. Saftleven.
Gezicht over de stadsbuitengracht op de stadswal te Utrecht uit het noordwesten, met de Smeetoren en op de achtergrond het bastion Sterrenburg en de molen op de Bijlhouwerstoren (1750). D. van der Burg.
Gezicht door de Mariawaterpoort op de Mariaplaats, uit het westen (1730-1770). Anoniem.
Gezicht over de stadsbuitengracht op de stadswal te Utrecht met rechts het Mariawaterpoortje (een doorgang in de muur), links de singel met een gedeelte van het Mariabolwerk en op de achtergrond de molen De Fortuin (1824). Toegeschreven aan W. D. Beedt naar een tekening van Jan de Beijer uit 1736.
Gezicht op de Stadsbuitengracht te Utrecht, met links de molen De Meiboom en rechts de Catharijnepoort en Catharijnebrug en de molen De Fortuin (1740-1770). Anoniem.
Gezicht uit het noordwesten op het Paardenveld te Utrecht met het schavot en rechts de Peerdeveltse molen. Op de achtergrond links de Jacobikerk en de Bergstraat met daarachter de torenspits van de Janskerk, in met midden de torens van de Dom, de Buurkerk en de Mariakerk en de torenspits van de Geertekerk. Op de achtergrond de stadsmuur (1740). Anoniem.
Gezicht op de stadsbuitengracht te Utrecht uit het zuidwesten met links de huizen aan de Weerdsingel W.Z., rechts het bastion Morgenster met de kraan en in het midden de Weerdsluis en de huizen aan de Bemuurde Weerd oostzijde (1825-1837). J.H. Verheijen.
Gezicht vanaf het Begijnebolwerk over de stadsbuitengracht te Utrecht op de waltoren De Bok met links daarachter een gedeelte van de Weerdpoort en rechts de oostelijke toegangspoort tot de Bemuurde Weerd. (1650-1675). H. Saftleven.
Gezicht op de Weerdpoort en de Zandbrug te Utrecht vanaf de westzijde van de Oudegracht, uit het zuiden; rechts op de achtergrond de stadswal ten oosten van de Weerdpoort. (1830) Anoniem.
Onbekende poort op een onbekende locatie aan de Utrechtse stadsbuitengracht en muur. Abusievelijk beschreven als Maliepoort, maar dit is onjuist (1845). Anomiem.
Alle afbeeldingen komen uit het Utrechts Archief.