Oud-Utrecht 100 jaar

De Vereniging Oud-Utrecht is opgericht in 1923 als historische vereniging voor de stad Utrecht. Na de oorlog kwam daar de provincie bij, sinds enige jaren is dat gereduceerd naar stad en regio Utrecht. In 2023 vierde Oud-Utrecht het honderdjarig bestaan. Dat hebben we niet ongemerkt voorbij laten gaan.

Burgemeester Fockema Andreae nodigde op 5 februari 1923 achttien ingezetenen uit, "bekend om of verdacht van belangstelling in het stedelijk verleden, om te komen tot oprichting van een vereniging, die zich met de historie van de stad zou bezighouden". De oprichting kwam tot stand op 12 maart 1923. 

In het kader van het eeuwfeest hebben we bijdragen ontvangen van een aantal fondsen. Daarnaast ondersteunden enkele organisaties ons door rekeningen voor ons te betalen of door juist geen rekening te sturen. Het gaat om:

Gemeente Utrecht

  • De gemeente Utrecht

Elize Mathilde fonds

  • Stichting Elise Mathilde fonds

Stichting Het Evert Zoudenbalch Huis

  • Het Evert Zoudenbalch huis

 Stadsherstel Droste fonds

  • Stadsherstel Droste fonds

KF Hein fonds 1

  • K.F. Hein fonds

Cultuurfonds

  • Het Cultuurfonds

Cultuurparticipatie

  • Fonds cultuurparticipatie

VSB fonds 1

  • VSB fonds

Het Utrechts Archief

  • Het Utrechts Archief

Bibliotheek Utrecht 

  • De gemeentebibliotheek

 De Inktpot

  • Stichting De Inktpot

 

Comité van Aanbeveling 100 jaar Historische Vereniging Oud-Utrecht:

  • Burgemeester van Utrecht, Sharon Dijksma
  • Commissaris van de Koning, Hans Oosters
  • Rector Magnificus Universiteit Utrecht, Henk Kummeling
  • Voorzitter CvB Hogeschool Utrecht, Jan Bogerd
  • Voorzitter Utrechtse Historische Studenten Kring, Dax Antheunisse


Er zijn veel extra activiteiten uitgevoerd. De verslagen staan op deze site. 
Hieronder staat een kort overzicht van onze activiteitenkalender.

Tentoonstelling 100 jaar (Oud-) Utrecht
10 decennia geschiedenis van de stad Utrecht, getekend door 10 tekenaars van stripcollectief De Inktpot.
Deze tentoonstelling heeft in het Stadhuis gehangen, maar ook bij Het Utrechts Archief, in de bibliotheek en op allerlei plekken in Utrechtse wijken.
De tekeningen zijn in 2024 opgenomen in de publicatie 100 jaar (Oud-)Utrecht in 10 losse bladen.

3 maart Openingsprogramma tentoonstelling 100 jaar Oud-Utrecht
Aanleiding voor de tentoonstelling, Dick de Jong voorzitter Oud-Utrecht.
Interviews met tekenaars van Stichting De Inktpot.
Opening door Heleen Zijlstra, Hoofd Erfgoed gemeente Utrecht

10 maart Historisch Café: 100 jaar en verder, Oud-Utrecht en monumentenzorg.
Een kleine geschiedenis van de monumentenzorg van Utrecht en de rol van Oud-Utrecht, door Dick de Jong
Niets is zo duurzaam als een monument, een terugblik naar de toekomst, door Bas van de Griendt 

12 maart Verjaardag Oud-Utrecht
Welkom door locoburgemeester Eelco Eerenberg + toekenning van de koninklijke erepenning.
Korte terugblik op 100 jaar Oud-Utrecht door voorzitter Dick de Jong
Overhandiging door Oud-Utrecht aan locoburgemeester en aanwezige kinderen van het cadeau aan de stad: Doeboek voor alle Utrechtse basisscholen.

17 maart Boekpresentatie 'Post uit Utrecht'
Introductie door schrijvers Bettina van Santen en Fred Vogelzang van het boek Post uit Utrecht. Prentbriefkaarten van de stad Utrecht uit de collectie Lisman 1900-1925.

24 maart Boekpresentatie ‘Een Dom en de stad rondom. Acht wandelingen door historisch Utrecht’
Introductie door kunsthistoricus Hans Ebbink over Stadswandelgids met acht stadsroutes en tekst door Jan Engelman uit Tweede Wereldoorlog, met foto’s van Nico Jesse. Een samenwerking van Oud-Utrecht en Salon Saffier.

29 maart Lezing Verdwenen groen - Utrecht langs 19e eeuwse tuinen en parken
Lezing door Michiel Plomp

12 april Lezing Van Beeldenstorm tot Vredenburg's val
Lezing door Marlies van Leeuwen

14 april Presentatie van het Utrechts straatnamenboek
Presentatie door Erik Tigelaar

12 mei De Joodse Raad van Utrecht
Presentatie door Jim Terlingen  

21 mei Grote Excursie
Het Utrechts Archief, zondag 21 mei, 10:45-17:00 uur  
Het thema van de Grote Excursie was Het Utrechtse kerkenkruis en zijn immuniteiten. 
We bezochten de vroegere immuniteiten die behoorden bij de kerken van het Utrechtse kerkenkruis. Dat waren de Janskerk, de Pieterskerk, de Mariakerk en de kerk van de Paulusabdij, alle gelegen rond de Domkerk en de Salvatorkerk op het tegenwoordige Domplein. 

31 mei Utrecht en de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Lezing door Ronald Hamberg

7 juni Presentatie Jubileumnummer Tijdschrift Oud-Utrecht
Presentatie van het tijdschrift '100 jaar passie voor Utrecht'

9 juni Verdwenen horeca in Utrecht
Presentatie door Arjan den Boer en Ton van den Berg

28 juni De archeologen Holwerda en Van Giffen op het Domplein
Lezing door Leo Verhart

9 september Open Monumentendag: Levend Erfgoed met Oud-Utrecht!
Presentatie van de verschillende activiteiten en publicaties van Oud-Utrecht.

10 september: Extra Historisch Café over Brutalisme in Utrecht
Presentatie door Arjan den Boer en Martijn Haan

15 september Historisch Café: canon van de LHBTI+-geschiedenis
Presentatie door Marijke Huisman en Maurice van Lieshout

27 september Lezing over Tien jaar archeologisch onderzoek in het stationsgebeid
Lezing door Leo Tebbens

13 oktober Historisch Café: De Utrechtse stadswaltekeningen van Herman Saftleven
Presentatie door Laurens Schoemaker

14 oktober Symposium Oud-Utrecht over erfgoed en publieksparticipatie
14 oktober Nacht van de Utrechtse Geschiedenis met thema Eureka!

25 oktober Lezing Anders gekeken naar de Utrechtse schilderkunst
Lezing door Paul Schnabel

10 november Historisch Café: Historische verfraaiingen in de stad
Presentatie door Fred Nuwenhuis

26 november Presentatie Jaarboek 2023
26 november Slotfeest 100 jaar Oud-Utrecht

29 november: Lezing Utrecht in Gelders handen
Lezing door Sander Wassing

8 december Historisch Café: De Napolitaanse kerststal
Presentatie door Go Bruens

20 december Lezing Universiteit Utrecht en koloniale geschiedenis
Lezing door Henk van Rinsum 

Jubileum Wijkentour 
Oud-Utrecht vierde het eeuwfeest ook in de wijken van Utrecht! Zo kon je een speurtocht met de kinderen doen door de wijk, nieuwe weetjes uit je wijk ontdekken bij de historische wandeling met een gids of tijdens de Wijk Geschiedenis Quiz! De wijkentour ging naar de volgende wijken:

  1. Hoograven/Tolsteeg op zondag 14 mei.
  2. Kanaleneiland op zaterdag 3 juni.
  3. Lombok op zondag 2 juli.
  4. Veemarkt / Voordorp /Tuindorp Oost op zondag 3 september. 
  5. Leidsche Rijn op zaterdag 7 oktober.
  6. Zuilen op zondag 29 oktober. 
  7. Overvecht op zaterdag 2 december.  

 

-----

Dit waren de plannen voor de viering van het eeuwfeest:

Doel lustrumviering 
"Nieuwe verhalen ontdekken en vertellen (en daarmee onze doelgroep verbreden/ons werkgebied vergroten)" doen we door:

  • nieuwe doelgroepen te betrekken;
  • de wijken/buurten in te trekken;
  • bestaande en nieuwe partners te betrekken.

Educatie
"Jonge geschiedenis voor jonge mensen” doen we door:

  • ons cadeau aan de stad een erfgoed Doeboek;
  • het Doeboek wordt verstrekt aan de basisschoolleerlingen in de bovenbouw;
  • een lesbrief om vanaf de meivakantie tot na de zomer met het Doeboek aan de slag te gaan;
  • geen verplichting, vrij zoeken naar erfgoed in je buurt of wijk;

Festiviteiten
“Een feestmoment met meerdere hoogtepunten” doen we door:

  • viering van de verjaardag van Oud-Utrecht (12 maart) in het stadhuis met lezingen en een expositie;
  • organisatie van "de Grote Excursie";
  • een symposium en de Nacht van de Utrechtse Geschiedenis;
  • het slot, rondom de presentatie van het jaarboek

Campagne
“Inwoners enthousiasmeren voor de geschiedenis van hun omgeving, die verrassend, inspirerend en divers is” doen we door:

  • met Oud-Utrecht de buurten in te trekken;
  • tweewekelijks artikelen in de DUIC te publiceren;
  • mee te werken aan een Straatnamenboek en verschillende ‘ludieke producten’

---- 

Onder deze pagina vind u het artikel Negentig jaar bij de tijd uit het tijdschrift van 2013.
Daarin beschrijft Ton van Schaik de oprichting van de vereniging en een aantal ontwikkelingen uit de periode 1923-2013.

Bijlage(n)
Negentig jaar bij de tijd.