'In het centrum van mijn plaat staat een tekening van de Polar Bear'

Dit is de prent die Brigida als ‘schaduw’ paneel heeft gemaakt. 

Zij kreeg de periode waar de COBRA-kunst in opkomst was. 'Na het schetsen, zoeken naar verhalen en weer schetsen maakte ze de tekening die nu op de tentoonstelling hangt: vol informatieve illustraties die staan voor een verhaal. Een kijkplezier waar steeds weer iets te zien is en waarbij ik het plezier in vertellende details heb beleefd. Tóch…. als illustrator, met de vrije inborst van een beeldend kunstenaar, wilde ze een tweede tekening maken die veel meer de vrijheid had en meer in de sfeer van de COBRA kunstenaars zou zijn'. Dat is de tekening die hierboven staat. 'En zoals het vaak gaat: je kan pas met directe vaart de essentie op papier krijgen als het voorwerk gedaan is!'

En dit is de prent die op de tentoonstelling hangt met de toelichting van Brigida.

Getekend in een combinatie van de Cobra-kunststroming met historisch herkenbare, vertellende tekeningen in sepia om het kleurrijke centrum heen... In dit decennium staat voor mij de bevrijding centraal.

1. Vliegtuigen die voedselpakketten droppen, kondigen de bevrijding aan.

2. De Brits/Canadese ‘Polar Bears’ die Utrecht bevrijden. Ze komen binnen bij de Biltstraat en men staat op de museumbrug met vlaggen om ze te verwelkomen. Daar staat ook Eduard Burger (die zijn verhaal doet in het project Gekomen om te Blijven in het kader van Utrecht 900 Jaar). Hij vertelt dat het vooral de dames waren waar de soldaten oog voor hadden. Een fijne bijkomstigheid was dat de kroegen op de Biltstraat gratis bier schonken! En 50 jaar later, als Eduard weer in de kroeg op de Biltstraat zit, ziet hij buiten een brandweerman die met een brandende fakkel op een ladder klimt. Dan komen er weer vliegtuigen over die nu tulpen droppen: ter herdenking van 50 jaar Bevrijding!

3. Burgemeester Ter Pelkwijk keert terug op het Stadhuis.

4. Vlak bij het huis van Mussert is een herdenkingssteen aan de Prinses Marijkelaan. Enkele dagen na de bevrijding worden tien leden van de Binnenlandse Strijdkrachten (BS) tijdens een vuurgevecht door de Duitsers gedood. Twee BS’ers weten te ontsnappen.

5. Het COC Utrecht wordt opgericht.

6. Oud-Utrecht helpt bij behoud van het kerkje in Fort Blauwkapel en de wederopbouw van de Geertekerk.

7. Wijnhandelaar Finjé, die in de oorlog zijn wijnopslag in de werfkelders verborgen weet te houden voor de Duitsers, heropent zijn deuren. De zoon neemt het bedrijf over en verwezenlijkt zijn droom door een wijngaard in de Bourgogne te kopen. Hij organiseert een bedrijfsuitje voor de Franse collega’s in Utrecht en ze varen over de Oudegracht alwaar hun bootje omkiept... ze warmen zich aan wijn en cognac (te lezen in een leuk artikel op de site van Oud-Utrecht).

8. Schrijver C.C.S. Crone, die vergeleken wordt met Carmiggelt. Zijn verzameld werk verscheen in De schuiftrompet. Op de omslag een tekening van een stukje Maliebaan, volgens mij. Teksten van hem staan op diverse Utrechtse muren geschilderd.

9. Architect Willem Stooker, bedenker van de hardstenen consoles onder de lantaarnpalen aan de grachten. Klein detail: hier een stenen reliëf van zo’n console met een karikatuur van de architect. Hij heeft een schietlood vast. Op de gracht staat een hedendaags jongetje met ook een touwtje met iets eraan: een magneet-visser. Stooker heeft ook meegewerkt aan het restaureren van de Domtoren.

10. Professor A. van Giffen, archeoloog, die heeft meegewerkt aan de opgravingen op het Domplein. Hij heeft een bepaalde manier van opgraven bedacht: het ‘laag voor laag afschrapen’.

11. De naoorlogse wijk Pijlsweerd wordt aangelegd. Hier zie je een herkenbaar hoofdgebouw aan de Oudenoord met daardoorheen sfeerbeelden van rijtjeswoningen en appartementen.

-----------

Nieuwsgierig geworden?

Brigida vindt zichzelf eigenlijk geen striptekenaar. 'Ik ben meer een illustrator en beeldend kunstenaar. Een striptekenaar diept het onderwerp inhoudelijk uit terwijl ik als illustrator een sfeer overbreng en de inhoud slechts aanstip. Toch voel ik me erg gewaardeerd binnen de groep van striptekenaars van de Inktpot. Ik ben al bijna vanaf het begin, zo'n 20 jaar, lid van de Inktpot.'

Brigida is in 1985 afgestudeerd aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in Den Bosch. 'Mijn droom was om voor kinderen te tekenen. Ik heb onder meer voor Sesamstraat voorleesverhaaltjes getekend waarbij ik zes tot acht tekeningen maakte waarbij een verhaal werd voorgelezen. Dat was eigenlijk toch een soort strip of beeldverhaal. Bijvoorbeeld een verhaal over sterren die je niet kunt pakken. Ik heb ook veel en intensief samen gewerkt met schrijvers.'

Het tijdvak 1943-1953 heeft Brigida niet zelf gekozen. 'Maar ik vond het erg bij mij passen. Het is het tijdvak van de kunststroming Cobra, de vrije vogels, erg inspirerend.'

De thema's die afgebeeld konden worden op de tekening werden aangeleverd door Oud-Utrecht. 'Maar ik ben ook zelf gaan zoeken. Zo staat in het centrum van mijn plaat een tekening van de Polar Bear, het beeld in het Hogelandse Park dat herinnert aan de bevrijding. En zo worden in de tekening nog tien andere verhalen aangestipt over onder meer de opgravingen, de voedseldroppings en een wijnhandelaar. Via een qr-code bij de tekening kun je informatie vinden over de verschillende onderwerpen.'

Kijk voor meer informatie over de tentoonstelling 100 jaar Oud-Utrecht in onze agenda. 

Lees meer over Brigida Almeida.

Brigida, zelfportret, 2010