Tijdschrift 2021-06

De wraak van Alva: het verzet van Utrecht tegen de Tiende Penning
In de jaren 1568-1572, aan het begin van wat later de Tachtigjarige Oorlog werd genoemd, verzetten de Staten van Utrecht en het stadsbestuur zich tegen de belastingplannen van de nieuwe Spaanse landvoogd. De invoering van een omzetbelasting van 10 procent op handel en nijverheid was volgens hen ongerechtvaardigd. Utrecht behoorde namelijk niet tot de Bourgondische erflanden en eiste een uitzonderingspositie op.
Drie weduwen op Sparrendaal
Het verhaal van de vooraanstaande heren die de buitenplaats Sparrendaal bezaten, is al vaker verteld. De rol van hun vrouwen bleef tot nu toe onderbelicht. Nieuw archiefonderzoek geeft een beeld van de bezigheden van drie weduwen in drie eeuwen.
De vergeten volksbuurt Knipstraat en omgeving
Over de Stationswijk, die rond 1970 gesloopt is voor Hoog Catharijne, wordt nog wel eens gesproken. Maar het buurtje tussen het Leidseveer en de Daalsetunnel, dat ook tegen de vlakte moest, kent vrijwel niemand meer. Deze volksbuurt heeft ruim een eeuw bestaan en stond bekend als de Knipstraat en omgeving. Nu staan er kantoorkolossen van banken en bedrijven.
Opzicht en opstand aan het Houtplein
Van 1924 tot 1977 lag er aan de rand van Pijlsweerd een heropvoedingscomplex. Onder toezicht van een opzichtersechtpaar werd daar rust, reinheid en regelmaat bijgebracht aan ‘onmaatschappelijken’. Hoewel sociologen veel hebben geschreven over de heropvoedingspraktijken van deze ‘woonschool’, is er nog weinig aandacht geweest voor het einde daarvan in de jaren 70.
Boekbespreking 50 jaar Nieuwegein
De stad Utrecht viert volgend jaar haar 900e verjaardag, maar de gemeente Nieuwegein kon dit jaar al stilstaan bij haar 50-jarig jubileum. Buiten de eigen gemeentegrenzen staat deze groeikern vooral bekend als slaapstad met 'bloemkoolwijken'. Grootstedelijke benamingen als Cityplaza en Stadshuis wekken bij buitenstaanders de lachlust op.