Salve Fockema Andreae
In het jubileum-themanummer van het tijdschrift ‘100 jaar passie voor Utrecht’ staat een artikel van Maarten Brinkman over Joachimus Pieter Fockema Andreae. Daar staat een afbeelding bij van een Romeinse scherf uit 1929, gevonden bij een opgraving op het Domplein in 1993 (pagina 11). We kregen een reactie van Bert Barten die opheldering geeft over deze Romeinse scherf met een groet van Julius Caesar. Hier is zijn reactie.
Merkwaardig, zo’n groet uit 19 eeuwen eerder aan de burgemeester van een stad die dan nog in geen velden of wegen bestaat. Noch in het artikel noch in het bijschrift zie ik hiervoor een verklaring. Recent nam mijn vriendin het boek De kleine parade van Rob van Scheers mee uit het meeneemkastje bij haar Albert Heijn. En hierin komt diezelfde scherf ook al voor, maar nu met het verhaal erachter. In 1993 worden er onder leiding van de toenmalig stadsarcheoloog Huib de Groot opgravingen verricht op het Domplein; gezocht wordt naar de restanten van de Heilige Kruiskapel.
Daar duikt een scherf terra sigillata op, met de tekst
SALVE FOCKEMA ANDREAE
TOTUS TUUS
GAIUS IULIUS CAESAR
Duidelijk een practical joke, maar van wie? “Van Giffen ( ) noch zijn opvolger Vollgraf ( ) stonden bekend om hun gevoel voor humor” aldus een wat zuinige de Groot. (De kleine parade, blz. 56-57). Maar dan meldt zich een eloquente grijsaard (citaat boek) genaamd Boeke, die bekent samen met zijn broer deze grap uitgehaald te hebben. De jongens waren toen gymnasiumleerlingen, zonen van hoogleraar geschiedenis Boeke, en bij een opgraving bij Vechten, waarbij ze hun vader vergezelden, waren er enkele scherven Romeins terra sigillata gevonden. En vervolgens besloten ze tot de grap die één van beiden 64 jaar later zou bekennen. Huib de Groot heeft de scherf jarenlang op zijn werkkamer bewaard.
Kijk hier voor de inhoudsopgave van het jubileum-themanummer ‘100 jaar passie voor Utrecht’.
Losse tijdschriften zijn verkrijgbaar via de webwinkel.
