Tijdschrift februari 2023

Jacob Olie Jr., pionier van de kleurenfotografie in Utrecht

Jantine Bloemhof studeerde biologie. Zij deed onderzoek naar het klein zegel in de provincie Utrecht (1625-1806) en schrijft een boek over de families Mooij en Olie (1786-1975).

De eerste autochromes (vroege kleurenfoto's op glasplaat) die in de stad Utrecht gemaakt zijn, dateren uit de periode 1909-1932. De fotograaf was de scheikundige Jacob Olie Jr., van oorsprong een Amsterdammer. Hij kwam in 1909 met zijn vrouw Tine Reeders en zus Aagje Olie in Utrecht aan het Wilhelminapark wonen. De autochromes geven een uniek beeld van het huiselijk leven daar en van Utrecht en Nederland in het eerste kwart van de vorige eeuw.

• Bekijk alle autochromes van Jacob Olie jr. bij het Rijksmuseum

‘Altijd ‘n volle zaal’: het Volksconcert en Utrecht

Lutgard Mutsaers is cultuurhistorica van muziek, theater en dans.

In de receptiegeschiedenis van de klassieke muziek neemt het Volksconcert een aparte plaats in. Volksconcerten brachten de lagere klassen goedkoop in aanraking met hoge muziekcultuur. Het publiek zat letterlijk en figuurlijk voor een dubbeltje op de eerste rang. In 1863 adopteerde Utrecht de formule. Die sloeg aan, maar raakte verwaterd. Er was een coup voor nodig om het tij te keren. De doorstart maakte van het Volksconcert een vaste waarde in het Utrechtse muziekleven.

Willem de Famars Testas (1834-1896), een oriëntalist in Utrecht

Arjan den Boer studeerde Algemene Letteren en is publicist op het gebied van geschiedenis, erfgoed en architectuur.

Willem de Famars Testas wordt beschouwd als de vroegste Nederlandse vertegenwoordiger van het oriëntalisme, de romantische verbeelding van het Oosten in de westerse schilderkunst. Hij maakte in 1858 en 1868 twee lange reizen door Egypte en het Midden-Oosten, waarop zijn meeste werken zijn gebaseerd. Minder bekend is dat de geboren en getogen Utrechter ook graag honden en paarden schilderde. Hij legde ruiters en wedrennen vast aan de Maliebaan en was zeer actief bij het Genootschap Kunstliefde.

Een rebelse vrede: de Pacificatie van Gent in Utrecht

Damien Mc Cann studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden en schreef in 2022 zijn masterscriptie over de Pacificatie van Gent in Utrecht.

De Pacificatie van Gent (1576) betekende voor Utrecht een kentering in politiek en religieus opzicht. Het verdrag markeerde de Utrechtse deelname aan de Opstand en het begin van de Reformatie. Er ontstonden echter verschillende interpretaties van de betekenis van het verdrag voor de godsdienstvrijheid. De lokale toepassing van de Pacificatie diende uiteindelijk als wapen om katholieken uit te sluiten en steun voor de Opstand af te dwingen.