34e Van der Monde-lezing: Utrecht bouwt, 1945-1975
De lezing op 12 februari 2019 over de wederopbouw in het naoorlogse Utrecht werd gegeven door Arjan den Boer en Bettina van Santen, beiden deskundig op het terrein van Utrechtse architectuur, monumenten en jonge bouwkunst. Dit verslag is nu aangevuld met een videoregistratie van de lezing.
In hun lezing met de titel 'Utrecht bouwt, 1945-1975' werd de architectuur en stedenbouw in de periode 1945-1975 belicht. Utrecht werd toen mede gevormd tot de stad van vandaag. Uitbreidingswijken als Kanaleneiland, Overvecht en Tuindorp-Oost verrezen onder supervisie van een groeiende gemeentelijke dienst, terwijl ondernemers nieuwe bedrijfspanden en kantoren lieten bouwen - ook in de oude binnenstad. Moderne winkelcentra speelden in op de groeiende welvaart en ook het historisch centrum zou niet ontkomen aan grootschalige vernieuwing. Zo was in ieder geval de gedachte.
Architecten als Gerrit Rietveld, Sjoerd Wouda, Piet Dingemans en Helene Hulst-Alexander verrijkten de stad met moderne gebouwen. Hieraan mochten ook kunstenaars bijdragen, waaronder Jan Boon en Dick Elffers. Het was een tijd vol optimisme over de modernisering van de stad. Voor dit deels vergeten verhaal is literatuur- en archiefonderzoek gedaan en zijn interviews gehouden met nabestaanden en oud-collega’s van architecten en kunstenaars uit de wederopbouwperiode. In het voorjaar verschijnt hierover een boek van hun hand.
Aan de hand van enkele karakteristieke thema’s en beeldbepalende personen zullen de sprekers samen een lans breken voor herwaardering van Utrechts naoorlogse erfgoed.
Arjan den Boer studeerde Algemene Letteren met als specialisaties Cultuureducatie en Kunstgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Hij is rondleider en publicist over geschiedenis, monumenten en architectuur en schrijft onder andere voor DUIC (De Utrechtse Internet Courant) veelgelezen stukken over 'vergeten gebouwen'. Ook heeft hij een rubriek over architectuur uit de naoorlogse periode in het blad De Architect.
Bettina van Santen is sinds 1988 werkzaam als adviseur architectuur en stedenbouw bij Erfgoed van de gemeente Utrecht en is met name actief op het gebied van de jonge bouwkunst. Zij publiceert regelmatig over de Utrechtse geschiedenis van de negentiende - en twintigste eeuw. Namens de gemeente heeft zij zich beziggehouden met de inventarisatie en aanwijzing tot monument van wederopbouwarchitectuur in Utrecht.
Foto's: Marcella Dorigo.
Videoregistratie
Opnieuw is er een videoregistratie van een Van der Monde-lezing gemaakt. Door de populariteit van de lezing is er niet voor iedereen plaats in de Pieterskerk en we hopen dat dit voldoende een oplossing is voor die mensen die er niet bij konden zijn.